Add parallel Print Page Options

24 Ðừng ganh tị với phường gian ác,
Cũng đừng mong cộng tác với chúng làm gì;
Vì tâm trí chúng cứ toan tính chuyện bạo tàn,
Và môi miệng chúng nói toàn lời gây rắc rối.

Nhờ khôn ngoan căn nhà được xây dựng;
Nhờ thông sáng nó được thiết lập vững vàng;
Nhờ tri thức các phòng được đầy dẫy
Mọi thứ của cải vừa quý lại vừa sang.
Người khôn ngoan quả có sức lực;
Người tri thức quyền lực càng gia tăng.
Con hãy dùng mưu chước khôn ngoan mà đánh giặc,
Con phải nhờ nhiều mưu sĩ giỏi mới có chiến thắng đem về.
Sự khôn ngoan thật quá cao xa với kẻ dại;
Ở cổng thành nó chẳng thể mở miệng nói ra lời.

Kẻ nào mưu tính làm điều ác
Sẽ bị gọi là kẻ có thủ đoạn độc ác.
Toan tính kế hoạch để làm chuyện điên rồ là tội lỗi;
Kẻ nhạo báng bị thiên hạ ghê tởm.

10 Nếu con ngã lòng trong ngày nghịch cảnh,
Sức lực con quả thật yếu thay.

11 Hãy giải cứu những kẻ bị mang đi hành quyết,
Hãy giữ lại mạng những kẻ lảo đảo bước đến chỗ hành hình.
12 Nếu con nói, “Này, chúng tôi nào hay biết chuyện ấy.”
Ðấng cân nhắc lòng người há không biết rõ lòng con sao?
Ðấng gìn giữ linh hồn con há không biết điều đó sao?
Ngài há chẳng báo trả mỗi người tùy theo việc họ làm sao?

13 Con ơi, hãy ăn mật ong, vì nó ngon ngọt lắm,
Những giọt mật nhểu ra từ tàng ong sẽ làm ngọt lịm lưỡi con,
14 Hãy biết rằng khôn ngoan cũng ngọt ngon cho linh hồn như thế;
Nếu con tìm được khôn ngoan, con sẽ có một tương lai tốt đẹp,
Hy vọng của con sẽ không bị cắt đứt giữa chừng.

15 Hỡi kẻ gian ác, chớ nằm đó rình nhà người ngay lành;
Ðừng xâm phạm nơi ở của người công chính.
16 Vì dù họ ngã đến bảy lần, họ cũng đứng dậy được;
Nhưng kẻ gian ác sẽ đổ nhào trong thì tai họa.

17 Ðừng vui mừng khi kẻ thù con ngã quỵ;
Lòng con chớ hân hoan khi nó thất thế sa cơ.
18 Kẻo Chúa thấy điều đó và Ngài chẳng bằng lòng,
Rồi Ngài ngưng cơn thịnh nộ khỏi nó chăng.

19 Ðừng bực bội vì những người gian ác,
Chớ phân bì khi kẻ ác thành công;
20 Vì kẻ ác sẽ không có tương lai,
Ðèn kẻ ác sẽ nay mai tắt lịm.

21 Con ơi, hãy kính sợ Chúa và tôn kính vua;
Ðừng nhập bọn với đám người phản nghịch.
22 Vì tai họa của chúng sẽ thình lình vụt đến;
Ai biết chúng sẽ tàn rụi ra sao khi cả hai cùng phạt?

Những Lời Khuyên Bảo Khác của Người Khôn Ngoan

23 Ðây cũng là những lời nói của người khôn ngoan:
Thiên vị khi xét xử là không tốt.
24 Ai nói với kẻ ác rằng, “Ngươi vô tội,”
Kẻ ấy sẽ bị dân nguyền rủa và các dân khác ghê tởm.
25 Nhưng ai quở trách kẻ ác sẽ được vui lòng,
Và phước hạnh sẽ đến với người ấy.

26 Lời đáp chính xác giống như một nụ hôn hôn trên môi.

27 Hãy sắp đặt công việc của con ở bên ngoài,
Hãy chuẩn bị mọi việc của con ngoài đồng áng cho chu tất;
Rồi sau đó mới bắt đầu xây cất nhà cho con.

28 Ðừng làm chứng nghịch lại người lân cận con vô cớ;
Ðừng để môi con nói những lời dối trá hại người.
29 Con đừng nói, “Ta sẽ làm cho nó như nó đã làm cho ta;
Ta sẽ báo trả cho nó những gì nó đã làm.”

30 Ta có đi ngang qua cánh đồng của một kẻ biếng nhác;
Đi ngang qua vườn nho của một kẻ thiếu hiểu biết thường tình;
31 Kìa, gai góc mọc tràn lan khắp chốn,
Các bụi gai phủ mặt đất um tùm, còn tường đá thì chỗ xiêu chỗ đổ.
32 Thấy như thế ta chạnh lòng suy nghĩ;
Ta nhìn xem và gẫm được một bài học ở đời:
33 Ngủ một chút, ngủ nướng thêm một chút,
Khoanh tay nằm nghỉ một chút,
34 Thì cái nghèo sẽ vụt đến như tên cướp bất chợt tấn công,
Và cái thiếu sẽ ập đến như kẻ ác có vũ khí bất thần đột kích.

24 Chớ ganh tị với kẻ ác,
    Cũng đừng mong ước ở cùng chúng nó.
Vì lòng chúng nó nghĩ điều hung dữ;
    Môi chúng nó nói điều tổn hại.
Nhờ khôn ngoan nhà được xây cất,
    Bởi sáng suốt nó được thiết lập.
Do tri thức mọi phòng ốc đều được
    Đầy dẫy vật quý báu và thanh nhã.
Người khôn ngoan có sức mạnh;
    Người có tri thức làm tăng thêm sức lực.
Đánh giặc, con nhờ mưu khôn ngoan,
    Chiến thắng, con nhờ nhiều cố vấn.
Sự khôn ngoan vốn quá cao cho kẻ ngu dại;
    Tại nơi cổng thành nó không hề mở miệng.
Kẻ âm mưu làm điều ác,
    Sẽ bị gọi là kẻ mưu mô.
Suy nghĩ điều ngu dại là tội lỗi;
    Kẻ nhạo báng bị người ta ghê tởm.
10 Nếu con nản lòng trong ngày hoạn nạn,
    Thì sức con thật kém cỏi thay!
11 Hãy giải cứu những người bị đem vào chỗ chết;
    Hãy giữ lại những kẻ lảo đảo đi đến nơi hành hình.
12 Nếu con nói: “Kìa, chúng tôi không biết điều này.”
    Thế thì Đấng cân nhắc lòng người không thấy sao?
Đấng canh giữ linh hồn con không biết sao?
    Ngài sẽ báo trả cho loài người tùy theo việc họ làm.
13 Hỡi con, hãy ăn mật ong vì nó tốt;
    Giọt mật từ tàng ong sẽ ngọt trong miệng con.
14 Hãy biết rằng sự khôn ngoan cũng như vậy cho linh hồn con.
    Nếu con tìm được nó, con sẽ có tương lai
    Và hy vọng của con sẽ không bị dứt bỏ.
15 Hỡi kẻ ác, chớ rình rập nhà người công chính,
    Đừng tàn phá chỗ nghỉ ngơi của người.
16 Vì người công chính dù bị ngã bảy lần, người cũng sẽ đứng dậy,
    Nhưng những kẻ ác sẽ bị tai họa nhận chìm.
17 Chớ vui mừng khi kẻ thù con bị ngã;
    Đừng hớn hở trong lòng khi nó bị đánh ngã;
18 E rằng CHÚA sẽ thấy và không đẹp lòng;
    Rồi Ngài sẽ cất khỏi nó cơn thịnh nộ của Ngài chăng.
19 Đừng bực mình vì kẻ dữ;
    Chớ ganh tị với kẻ gian ác.
20 Vì kẻ dữ không có tương lai;
    Ngọn đèn của người gian ác sẽ tắt.
21 Hỡi con ta, hãy kính sợ CHÚA và vua;
    Chớ giao kết với những kẻ phản loạn.[a]
22 Vì ai biết được sự hủy hoại mà hai đấng kia có thể đem đến?
    Vì tai họa sẽ thình lình đến trên chúng.

23 Đây cũng là những lời của người khôn ngoan:

Xét đoán thiên vị là điều không tốt.
24 Người nào nói với kẻ gian ác rằng: ngươi là công chính,
    Sẽ bị dân chúng rủa sả và các nước ghê tởm.
25 Nhưng người quở trách kẻ ác sẽ được dân chúng[b] vui lòng,
    Và phúc lành sẽ đến trên người.
26 Lời đáp thành thật
    Như cái hôn nơi môi.
27 Hãy hoàn tất công việc ngoài vườn của con;
    Hãy làm xong công việc đồng ruộng của con;
    Sau đó con hãy xây nhà.
28 Đừng làm chứng vô cớ nghịch cùng người láng giềng con;
    Chớ dùng môi miệng để lường gạt.
29 Chớ nói rằng: tôi sẽ làm cho nó như nó đã làm cho tôi;
    Tôi sẽ báo trả cho mỗi người tùy theo điều nó làm.
30 Tôi đi ngang qua đồng ruộng của người biếng nhác,
    Qua vườn nho của kẻ vô tâm;
31 Kìa, cỏ gai mọc đầy,
    Cây gai che phủ khắp mặt đất;
    Và tường rào đá cũng hư hại.
32 Ta nhìn và để tâm suy nghĩ;
    Ta thấy và nhận được bài học.
33 Ngủ một chút, chợp mắt một chút,
    Khoanh tay nằm nghỉ một chút;
34 Thế là sự nghèo khó của ngươi sẽ đến như kẻ cướp,
    Và sự thiếu thốn của ngươi sẽ ập đến như người lính nơi chiến trận.

Footnotes

  1. 24:21 Nt: thay đổi
  2. 24:25 Nt: không có từ “dân chúng”, thêm vào cho rõ nghĩa