I-sa 37
New Vietnamese Bible
Lời Cầu Nguyện Của Vua Ê-xê-chia
37 Nghe thấy thế, vua Ê-xê-chia xé áo mình, mặc đồ tang chế, đi vào đền thờ CHÚA. 2 Vua sai Ê-li-a-kim, quan cai quản cung điện, Sép-na, quan ký lục, các trưởng lão trong hàng thầy tế lễ, đều mặc đồ tang chế đến gặp I-sa, con trai A-mốt, một vị tiên tri. 3 Họ nói với người: “Vua Ê-xê-chia phán như thế này: Hôm nay là ngày sầu thảm, quở trách và nhục nhã; vì con cái đã đến lúc ra đời nhưng không đủ sức để sinh. 4 Có lẽ CHÚA, Đức Chúa Trời ngươi sẽ nghe những lời mà Ráp-sa-kê, sứ giả của vua A-si-ri, chủ người sai đến để phạm thượng cùng Đức Chúa Trời hằng sống; và có lẽ CHÚA, Đức Chúa Trời ngươi sẽ trừng phạt nó vì những lời Ngài đã nghe. Vậy hãy cầu nguyện cho dân sót còn lại.”
5 Các tôi tớ vua Ê-xê-chia đến gặp I-sa. 6 I-sa bảo họ: “Hãy nói với chủ các ngươi rằng: CHÚA phán thế này: ‘Đừng sợ vì những lời mà người đã nghe tôi tớ vua A-si-ri nói phạm cùng Ta. 7 Này, Ta sẽ để một thần linh trong nó, nó sẽ nghe tin đồn và trở về xứ mình và Ta sẽ làm cho nó ngã bằng gươm trong xứ mình.’ ”
8 Bấy giờ Ráp-sa-kê trở về, thấy vua A-si-ri đang đánh thành Líp-na vì người nghe rằng vua đã rời khỏi La-ki. 9 Bấy giờ người nghe về Tiệt-ha-ca, vua Ê-thi-ô-bi, rằng vua ấy đem quân đánh vua. Sau khi nghe như thế vua A-si-ri sai các sứ giả đến cùng Ê-xê-chia nói rằng: 10 “Hãy nói với Ê-xê-chia, vua Giu-đa thế này: ‘Chớ để Đức Chúa Trời, Đấng mà ngươi tin cậy, lừa ngươi khi Ngài hứa rằng: Thành Giê-ru-sa-lem sẽ không lọt vào tay vua A-si-ri.’ 11 Này, ngươi có nghe điều vua A-si-ri đã làm cho tất cả các nước không? Người hủy diệt chúng hoàn toàn; còn ngươi sẽ được giải cứu sao? 12 Các thần của các nước mà tổ tiên chúng ta đã hủy diệt, tức là thần của Gô-sen, của Kha-ran, của Rốt-xép, của con cái Ê-đen ở Tê-la-sa, có giải cứu được họ không? 13 Vua của Ha-mát, của Ạt-bát, vua của thành Sê-phạt-va-im, thành Hê-na và thành Y-va ở đâu?”
14 Vua Ê-xê-chia nhận thơ từ tay các sứ giả và đọc nó; người lên đền CHÚA và mở thơ ra trước mặt CHÚA. 15 Vua Ê-xê-chia cầu nguyện cùng CHÚA rằng: 16 “Lạy CHÚA Vạn Quân, Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên, Đấng ngự trên các Chê-ru-bim, chỉ một mình Ngài là Đức Chúa Trời của mọi vương quốc trên đất; chính Ngài đã tạo nên trời đất: 17 Lạy CHÚA, xin Ngài hãy nghiêng tai để nghe. Lạy CHÚA, xin Ngài hãy mở mắt để thấy, xin hãy nghe hết những lời mà San-chê-ríp đã sai nói để xúc phạm đến Đức Chúa Trời hằng sống. 18 Lạy CHÚA, thật vậy, các vua A-si-ri đã hủy diệt tất cả các nước[a] và đất đai họ; 19 ném các thần vào lửa, vì chúng không phải là thần linh, mà công việc bằng gỗ, đá do tay người làm ra nên bị hủy diệt. 20 Vậy, bây giờ, lạy CHÚA, Đức Chúa Trời chúng tôi, xin giải cứu chúng tôi khỏi tay người để mọi vương quốc trên đất đều biết rằng chỉ một mình Ngài là CHÚA.”
21 I-sa, con trai A-mốt sai người tâu cùng vua Ê-xê-chia rằng: CHÚA, Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên phán thế này: Vì ngươi đã cầu nguyện cùng ta về San-chê-ríp, vua A-si-ri. 22 Đây là lời của CHÚA phán về nó:
“Con gái đồng trinh của Si-ôn
Khinh bỉ ngươi, chế nhạo ngươi.
Con gái Giê-ru-sa-lem
Lắc đầu sau lưng ngươi.
23 Ngươi đã nhục mạ và xúc phạm cùng ai?
Ngươi đã cất tiếng nghịch cùng ai?
Ngươi đã ngước mắt kiêu kỳ
Nghịch cùng Đấng Thánh của Y-sơ-ra-ên.
24 Ngươi đã dùng tôi tớ mình
Chế nhạo CHÚA,
Nói rằng:
‘Nhờ nhiều xe chiến mã,
Ta đã lên các đỉnh cao các núi,
Nơi sâu thẳm của Li-ban;
Ta đã chặt những cây tùng cao nhất,
Những cây bách tốt nhất;
Ta đã lên trên đỉnh cao nhất,
Đến nơi rừng rậm nhất.
25 Ta đã đào giếng[b]
Và uống nước,
Bàn chân Ta đã làm
Khô hạn mọi suối ở Ai Cập.’
26 Ngươi chưa nghe rằng
Ta đã làm điều đó từ xa xưa sao?
Ta đã định từ thượng cổ,
Nay Ta làm cho thành tựu.
Ấy là ngươi sẽ tàn phá các thành kiên cố,
Biến chúng thành những đống đổ nát.
27 Dân cư các thành ấy không còn sức lực,
Kinh hoàng và xấu hổ.
Chúng trở nên như cây ngoài đồng;
Như cỏ non;
Như cỏ trên mái nhà,
Chưa mọc lên[c] đã khô héo.[d]
28 Ta biết rõ khi ngươi ngồi,
Ngươi đi hay đến,
Và khi ngươi nổi giận nghịch cùng Ta.
29 Vì ngươi nổi giận nghịch cùng Ta,
Sự kiêu căng ngươi đã đến tai Ta,
Ta sẽ móc khoen vào mũi ngươi,
Đặt khớp nơi môi miệng ngươi,
Khiến ngươi quay trở về
Bằng con đường ngươi đã đến.
30 Đây là dấu hiệu cho ngươi, Ê-xê-chia:
Năm nay ngươi sẽ ăn hoa quả do ruộng tự sinh;
Sang năm, ăn những gì từ đó sinh ra.
Đến năm thứ ba hãy gieo và gặt;
Hãy trồng vườn nho và ăn trái.
31 Một lần nữa, dân sót của nhà Giu-đa còn sống sót,
Sẽ đâm rễ ở dưới và kết quả ở trên.
32 Vì từ Giê-ru-sa-lem dân sót sẽ đi ra
Và từ núi Si-ôn dân sống sót sẽ đến.
Lòng nhiệt thành của CHÚA Vạn Quân
Sẽ làm điều này.
33 Cho nên, CHÚA phán thế này về vua A-si-ri:
Người sẽ không vào thành này,
Không bắn vào đó một mũi tên,
Không mang thuẫn vào thành,
Cũng không đắp lũy chống nó.
34 Nó sẽ quay trở về bằng con đường nó đến.
CHÚA phán: Nó sẽ không vào thành này.
35 Ta sẽ bảo vệ và giải cứu thành này
Vì cớ Ta và vì cớ Đa-vít, tôi tớ Ta.”
36 Bấy giờ thiên sứ của CHÚA vào trại quân A-si-ri và giết 185,000 người. Sáng hôm sau khi thức dậy, kìa, toàn là thây người chết. 37 San-chê-ríp, vua A-si-ri, rời nơi đó để ra đi, trở về và ở tại Ni-ni-ve. 38 Một hôm, khi người đang thờ lạy trong đền của thần mình là Nít-róc; các con trai người là A-tra-mê-léc và Sa-rết-se dùng gươm giết người rồi chúng trốn thoát qua xứ A-ra-rát. Con trai người là I-sạt-ba-đôn lên ngôi trị vì thế người.
Footnotes
- 37:18 Nt: đất đai. Nhưng 2Vua 19:17: các nước và đất đai họ
- 37:25 2Vua 19:24 và văn bản cổ 1QIs thêm: “ngoại quốc”
- 37:27 Nt: MT: cánh đồng
- 37:27 Văn bản cổ Qumran: khô héo trước gió đông
Ê-sai 37
Bản Dịch 2011
Ê-xê-chia Xin Ê-sai Cầu Nguyện
(2 Vua 19:1-7)
37 Khi Vua Ê-xê-chia nghe như thế, ông xé áo mình, lấy vải thô quấn lấy mình, rồi vào trong nhà Chúa. 2 Ðoạn vua sai Ê-li-a-kim quan tổng quản hoàng cung, Sép-na quan ký lục, và các tư tế cao niên tất cả đều mặc vải thô, đến gặp Ê-sai con của A-mô. 3 Họ nói với ông ấy, “Vua Ê-xê-chia nói: Hôm nay là ngày hoạn nạn, quở phạt, và hổ nhục, vì đã đến lúc con lọt lòng mà mẹ không có sức để sinh ra. 4 Ước chi Chúa, Ðức Chúa Trời của ông, đã nghe những lời của Ráp-sa-kê, người được chủ hắn, vua A-sy-ri, sai đến để nói những lời xúc phạm đến Ðức Chúa Trời hằng sống, và sẽ quở phạt chúng vì những lời mà Chúa, Ðức Chúa Trời của ông, đã nghe. Vậy xin ông dâng lời cầu nguyện cho những người còn sót lại.” 5 Ðó là điều bầy tôi của Vua Ê-xê-chia đến gặp Ê-sai đã làm.
6 Ê-sai nói với họ, “Quý vị hãy về thưa với chủ quý vị như thế này, Chúa phán, ‘Ðừng sợ vì những lời ngươi đã nghe các tôi tớ vua A-sy-ri xúc phạm đến Ta. 7 Ta sẽ sai một thần linh đến với nó; nó sẽ nghe một tin đồn và sẽ rút quân về. Ta sẽ khiến nó ngã chết bằng gươm trong đất nước của nó.’”
Vua A-sy-ri Lại Ðe Dọa Ê-xê-chia Cầu Nguyện
(2 Vua 19:8-19)
8 Sau đó Ráp-sa-kê trở về tâu với vua hắn, và hắn được biết rằng vua A-sy-ri đã rút khỏi La-ki và đang vây đánh Thành Líp-na. 9 Khi ấy Sên-na-chê-ríp[a] nhận được tin báo về Tiệt-ha-ca vua Ê-thi-ô-pi rằng “Vua ấy đã kéo quân ra để đối phó với ông.”
Nghe như thế ông sai các sứ giả đến gặp Ê-xê-chia và nói, 10 “Các ngươi hãy nói với Ê-xê-chia vua Giu-đa rằng, ‘Ðừng để Ðức Chúa Trời, Ðấng ngươi tin cậy, lừa gạt ngươi, mà bảo rằng, “Giê-ru-sa-lem sẽ không bị rơi vào tay vua A-sy-ri.”’ 11 Hãy xem, ngươi đã nghe việc các vua A-sy-ri đã làm cho các nước, hủy diệt chúng hoàn toàn, thế thì ngươi sẽ thoát sao? 12 Các thần của các nước mà tổ tiên ta đã tiêu diệt, như các thần của dân Gô-xan, dân Cha-ran, dân Rê-xép, và con cháu của Ê-đen sống ở Tê-la-sa, có giải cứu chúng được chăng? 13 Vua Ha-mát, vua Ạt-bát, vua Thành Sê-phạt-va-im, vua Hê-na, và vua I-va đâu rồi?”
14 Khi Vua Ê-xê-chia nhận bức thư từ tay các sứ giả và đọc xong, Ê-xê-chia đi lên nhà Chúa và trải bức thư ấy ra trước mặt Chúa. 15 Ðoạn Ê-xê-chia cầu nguyện với Chúa rằng,
16 “Ôi lạy Chúa các đạo quân, Ðức Chúa Trời của I-sơ-ra-ên, Ðấng ngự giữa các chê-ru-bim, chỉ một mình Ngài là Ðức Chúa Trời của tất cả các vương quốc trên đất. Chính Ngài đã dựng nên trời và đất. 17 Lạy Chúa, xin nghiêng tai Ngài lắng nghe. Lạy Chúa, xin mở mắt Ngài nhìn xem. Xin Ngài nghe mọi lời Sên-na-chê-ríp đã sai người đến nói những lời xúc phạm đến Ðức Chúa Trời hằng sống. 18 Thật vậy Chúa ôi, các vua A-sy-ri đã đánh bại mọi nước, khiến xứ sở của họ ra hoang tàn, 19 và ném các thần tượng của họ vào trong lửa, vì thật ra chúng chẳng phải là thần, nhưng chỉ là tác phẩm do tay người ta làm ra, chúng chỉ là gỗ và đá. Cho nên họ có thể tiêu diệt chúng được. 20 Vậy bây giờ, ôi lạy Chúa, Ðức Chúa Trời của chúng con, xin cứu chúng con khỏi tay hắn, để tất cả các vương quốc trên đất có thể nhận biết rằng chỉ một mình Ngài là Chúa mà thôi.”
Lời của Chúa về Sên-na-chê-ríp
(2 Vua 19:20-37)
21 Bấy giờ Ê-sai con của A-mô sai người đến nói với Ê-xê-chia rằng, “Chúa, Ðức Chúa Trời của I-sơ-ra-ên, phán thế này: Vì ngươi đã cầu nguyện, xin Ta đối phó với Sên-na-chê-ríp vua A-sy-ri, 22 nên đây là lời Chúa đã phán về nó:
Nàng trinh nữ, con gái của Si-ôn, khinh bỉ ngươi, nhạo cười ngươi;
Ái nữ của Giê-ru-sa-lem đứng sau lưng ngươi, nhìn ngươi, và lắc đầu.
23 Ngươi đã nhục mạ và xúc phạm đến ai?
Ngươi đã lớn tiếng lên giọng với ai?
Ngươi đã ngước mắt khinh bỉ ai?
Ngươi đã nghịch lại Ðấng Thánh của I-sơ-ra-ên.
24 Ngươi đã dùng các tôi tớ ngươi phỉ báng Chúa,
Và nói rằng, ‘Nhờ vào vô số xe chiến mã của ta,
Ta đã lên những đỉnh cao các núi,
Ðến tận nơi cao vút của Núi Li-băng;
Ta đã đốn hạ những cây tùng cao lớn,
Cùng những cây bách đẹp cao;
Ta đã lên những đỉnh núi cao chót vót,
Vào những nơi sâu thẳm của rừng xanh.
25 Ta đã đào giếng và uống nước.
Với gót giày của ta, ta đã làm khô cạn mọi khe suối ở Ai-cập.’
26 Ngươi há chẳng nghe rằng Ta đã quyết định sự việc phải xảy ra như thế từ lâu rồi sao?
Từ thời xa xưa Ta đã định tâm làm như thế,
Bây giờ Ta thực hiện những điều ấy;
Ta muốn dùng ngươi phá tan những thành trì kiên cố ra thành những đống đổ nát điêu tàn.
27 Bởi thế Ta đã làm cho dân cư các xứ ấy chẳng còn sức lực;
Chúng hoảng sợ và bị làm cho sỉ nhục;
Chúng như cỏ ngoài đồng,
Tựa đám rau xanh,
Như cỏ non mọc trên mái nhà,
Giống như những ngọn lúa chưa kịp lớn lên mà đã héo.
28 Này Ta biết rõ ngươi ở đâu; khi ngươi đứng,[b] khi ngươi ngồi, khi ngươi ra, khi ngươi vào, Ta đều biết cả;
Ngay cả khi ngươi giận dữ chống lại Ta, Ta cũng biết.
29 Vì ngươi dám nổi giận chống lại Ta,
Những lời ngạo mạn của ngươi đã thấu đến tai Ta,
Vì thế Ta sẽ đeo một vòng khoen vào mũi ngươi,
Ðặt một hàm khớp nơi miệng ngươi,
Khiến cho ngươi phải trở về bằng chính con đường ngươi đã ra đi.
30 Đây sẽ là dấu hiệu cho ngươi:
Năm nay ngươi sẽ ăn hoa lợi do ruộng đất tự sinh ra,
Năm thứ nhì ngươi sẽ ăn những hoa lợi từ những hoa lợi đó tự sinh ra,
Ðến năm thứ ba ngươi hãy gieo, gặt, trồng nho, và ăn trái.
31 Những người đã trốn thoát và còn sót lại của nhà Giu-đa thì bên dưới sẽ đâm rễ sâu xuống đất,
Còn bên trên sẽ kết quả đùm đề.
32 Vì từ Giê-ru-sa-lem những người còn sót lại sẽ sinh sôi nẩy nở thêm nhiều;
Từ những kẻ đã trốn thoát của Núi Si-ôn nhiều người sẽ ra định cư khắp nơi trong nước.
Lòng nhiệt thành của Chúa các đạo quân sẽ làm điều ấy.
33 Vậy Chúa phán thế này về vua A-sy-ri:
Nó sẽ không vào thành này,
Không bắn một mũi tên vào thành,
Không dàn quân mang thuẫn đứng trước cổng thành,
Không xây công sự để công thành.
34 Nó từ đường nào kéo đến,
Nó sẽ theo đường ấy rút về;
Nó sẽ không vào thành này,”
Chúa phán.
35 “Vì Ta sẽ bảo vệ thành này, để cứu nó,
Vì Ta và vì Ða-vít tôi tớ Ta.”
Sên-na-chê-ríp Bị Bại và Bị Giết
36 Bấy giờ một thiên sứ của Chúa đi ra, đến doanh trại của quân A-sy-ri, và giết một trăm tám mươi lăm ngàn người. Sáng hôm sau khi dân trong thành thức dậy, kìa, họ thấy toàn xác chết.
37 Vậy Sên-na-chê-ríp vua A-sy-ri rời bỏ, rút quân, về xứ, và ở tại Ni-ni-ve. 38 Một ngày kia khi ông đang thờ lạy trong đền thờ của Nít-róc thần của ông, hai con trai ông, A-tra-mê-léc và Sa-rết-se, đã dùng gươm hạ sát ông, rồi chúng bỏ trốn qua xứ A-ra-rát. Ê-sạt-ha-đôn, một con trai khác của ông, lên ngôi kế vị.
Footnotes
- Ê-sai 37:9 nt: ông ấy
- Ê-sai 37:28 nt: Một số bản cổ thiếu các chữ, “khi ngươi đứng”
New Vietnamese Bible. Used by permission of VBI (www.nvbible.org)
Copyright © 2011 by Bau Dang