Ma-thi-ơ 27
Vietnamese Bible: Easy-to-Read Version
Chúa Giê-xu bị giải đến trước Phi-lát(A)
27 Sáng sớm hôm sau, tất cả các trưởng tế và các bô lão trong dân chúng họp lại quyết định giết Ngài. 2 Họ trói Ngài lại, giải qua cho Phi-lát là quan tổng đốc.
Giu-đa tự tử(B)
3 Giu-đa, người trao Ngài vào tay kẻ thù, thấy chúng quyết định giết Ngài thì vô cùng hối hận. Hắn liền lấy ba mươi đồng bạc đem trả lại cho các trưởng tế và bô lão, 4 và bảo họ, “Tôi đã phạm tội, vì trao cho các ông một người vô tội.”
Các nhà lãnh đạo trả lời, “Chuyện ấy có liên can gì đến chúng tôi đâu? Đó là chuyện của anh, kệ anh.”
5 Giu-đa liền ném tiền lại vào đền thờ, rồi đi ra ngoài treo cổ tự tử.
6 Các trưởng tế lượm lại các đồng bạc trong đền thờ và bảo nhau, “Luật chúng ta không cho phép giữ tiền nầy chung với tiền dâng hiến trong đền thờ, vì tiền nầy đã được trả cho cái chết của một mạng người.” 7 Nên họ quyết định dùng tiền ấy mua ruộng của Thợ Gốm để chôn cất những người ngoại quốc chết ở Giê-ru-sa-lem. 8 Do đó mà đến nay ruộng ấy vẫn được gọi là Ruộng Máu. 9 Như thế để hoàn thành lời tiên tri Giê-rê-mi nói rằng:
“Chúng lấy ba mươi đồng bạc. Đó là giá dân Ít-ra-en định cho Ngài, chúng đánh giá Ngài thấp như thế đó. 10 Chúng dùng tiền ấy để mua ruộng thợ gốm theo như lời Thượng Đế truyền cho ta.” [a]
Phi-lát gạn hỏi Chúa Giê-xu(C)
11 Chúa Giê-xu đứng trước mặt Phi-lát, quan tổng đốc. Phi-lát hỏi Ngài, “Anh có phải là vua dân Do-thái không?”
Chúa Giê-xu đáp, “Quan nói đúng.”
12 Trong khi các giới trưởng tế và các bô lão hung hăng tố cáo Ngài thì Chúa Giê-xu làm thinh.
13 Nên Phi-lát hỏi, “Anh không nghe thấy họ tố cáo anh đủ điều sao?”
14 Nhưng Chúa Giê-xu không trả lời tiếng nào khiến Phi-lát vô cùng ngạc nhiên.
Phi-lát tìm cách tha Chúa Giê-xu(D)
15 Mỗi năm vào dịp Lễ Vượt Qua, quan tổng đốc có lệ phóng thích một tù nhân tùy dân chọn. 16 Lúc đó có tên Ba-ra-ba [b] đang ngồi tù. Hắn ta nổi tiếng gian ác. 17 Khi dân chúng tụ tập lại tại dinh tổng đốc thì Phi-lát hỏi, “Các anh muốn tôi tha ai: Ba-ra-ba hay là Giê-xu gọi là Đấng Cứu Thế?” 18 Vì Phi-lát biết rõ sở dĩ chúng giải Chúa Giê-xu đến cho mình chỉ vì ganh ghét mà thôi.
19 Trong khi Phi-lát đang ngồi nơi ghế xử án thì vợ Phi-lát cho người ra nhắn: “Đừng đụng đến người vô tội ấy. Vì ông ta mà hôm nay em thấy ác mộng.”
20 Nhưng các giới trưởng tế và bô lão xúi giục dân chúng xin thả Ba-ra-ba và xử tử Chúa Giê-xu.
21 Phi-lát hỏi, “Trong tay tôi có Ba-ra-ba và ông Giê-xu. Các anh muốn tôi thả người nào?”
Dân chúng la lên, “Thả Ba-ra-ba.”
22 Phi-lát hỏi chúng, “Còn Giê-xu gọi là Đấng Cứu Thế thì tôi phải xử làm sao đây?”
Chúng đồng thanh đáp, “Đóng đinh hắn đi!”
23 Phi-lát hỏi lại, “Tại sao? Người nầy đã làm điều gì quấy?”
Nhưng chúng lại gào thét lớn hơn nữa, “Đóng đinh hắn đi!”
24 Khi Phi-lát thấy mình bất lực mà quần chúng sắp nổi loạn, liền lấy nước rửa tay [c] trước mặt họ và bảo, “Tôi hoàn toàn vô tội về cái chết của người nầy. Mấy anh gây ra cái chết ấy!”
25 Tất cả dân chúng đồng thanh đáp, “Chúng tôi và con cháu chúng tôi chịu trách nhiệm về cái chết của người nầy.”
26 Phi-lát liền cho phóng thích Ba-ra-ba. Nhưng ra lệnh đánh đòn Chúa Giê-xu rồi giao Ngài cho đám lính hầu mang đi đóng đinh trên thập tự giá.
Các lính của Phi-lát chế giễu Chúa Giê-xu(E)
27 Bọn lính hầu của quan tổng đốc đem Chúa Giê-xu vào trong dinh, rồi chúng tập họp cả tiểu đoàn lại quanh Ngài. 28 Chúng cởi áo Ngài ra và mặc cho Ngài một áo dài màu đỏ. 29 Chúng đan một cái mão bằng nhành gai đội trên đầu Ngài và cho Ngài cầm một cây gậy. Rồi chúng chế giễu Ngài bằng cách giả vờ bái lạy truớc mặt Ngài và nói, “Muôn tâu, vua dân Do-thái!” 30 Chúng nhổ trên Ngài rồi lấy gậy của Ngài đập đầu Ngài. 31 Sau khi đã chế giễu Ngài, chúng cởi áo dài ra, mặc áo lại cho Ngài rồi mang đi đóng đinh.
Chúa Giê-xu bị đóng đinh(F)
32 Trong khi bọn lính hầu đang đi ra khỏi thành với Chúa Giê-xu, thì chúng gặp một người tên Xi-môn, xứ Xy-ren, liền bắt ông ta vác thập tự thế cho Chúa Giê-xu. 33 Chúng đến một nơi gọi là Gô-gô-tha, nghĩa là Đồi Sọ. 34 Bọn lính cho Chúa Giê-xu uống rượu trộn với mật đắng [d]. Ngài nếm rượu nhưng không chịu uống. 35 Sau khi đóng đinh Ngài, bọn lính bắt thăm xem ai được lấy quần áo Ngài. 36 Chúng cứ đứng đó nhìn Ngài. 37 Chúng làm một tấm bảng treo trên đầu Ngài với bản án như sau: đây là giê-xu, vua dân do-thái. 38 Có hai tên cướp cũng bị đóng đinh cùng với Ngài, một tên bên phải, một tên bên trái. 39 Người qua kẻ lại sỉ nhục Ngài và lắc đầu. 40 Chúng nói, “Ê! Anh bảo anh có thể phá sập đền thờ rồi xây lại trong ba ngày. Hãy tự cứu mình đi! Nếu anh thật là con Thượng Đế thì hãy nhảy xuống khỏi cây thập tự đi!”
41 Các giới trưởng tế, các giáo sư luật và các bô lão cũng chế giễu Ngài. 42 Họ bảo, “Hắn cứu người khác mà cứu mình không được! Hắn bảo hắn là vua Ít-ra-en! Nếu hắn là vua thì hãy nhảy xuống khỏi cây thập tự đi thì chúng ta mới tin. 43 Hắn tin cậy Thượng Đế thì hãy để Thượng Đế đến cứu hắn, nếu Thượng Đế thật sự cần hắn. Chính hắn đã từng tuyên bố, ‘Ta là Con Thượng Đế.’” 44 Hai tên cướp bị đóng đinh hai bên Ngài cũng nhiếc móc Ngài.
Chúa Giê-xu chết(G)
45 Đến trưa cả xứ đều tối mịt, hiện tượng ấy kéo dài đến ba tiếng đồng hồ. 46 Vào khoảng ba giờ chiều, Chúa Giê-xu kêu lớn, “Ê-li, Ê-li, la-ma xa-bách-tha-ni?” Nghĩa là “Thượng Đế tôi ơi, Thượng Đế tôi ơi, sao Ngài từ bỏ tôi?” [e]
47 Có mấy người đứng đó nghe vậy bảo nhau, “Xem kìa, hắn đang kêu Ê-li.” [f]
48 Liền có người chạy đi lấy một miếng bông đá nhúng đầy giấm, cột vào một cái que đưa lên cho Ngài uống. 49 Nhưng mấy người khác cản, “Cứ để yên xem Ê-li có đến cứu nó không.”
50 Nhưng Chúa Giê-xu kêu lên một tiếng lớn nữa rồi tắt thở [g].
51 Ngay lúc ấy bức màn trong đền thờ bị xé toạc làm đôi từ trên xuống dưới. Đất rung chuyển mạnh và các tảng đá lớn bể vụn. 52 Mồ mả mở ra và nhiều con dân thánh của Thượng Đế đã qua đời từ lâu sống lại. 53 Họ ra khỏi mồ sau khi Chúa Giê-xu sống lại và đi vào thành thánh, xuất hiện cho nhiều người thấy.
54 Khi viên sĩ quan và toán lính canh giữ Chúa Giê-xu thấy động đất và những hiện tượng khác, họ hoảng hốt bảo nhau, “Ông nầy quả là Con Thượng Đế!”
55 Nhiều phụ nữ theo giúp đỡ Chúa Giê-xu từ Ga-li-lê đứng cách xa cây thập tự mà nhìn. 56 Trong số đó có Ma-ri Ma-đơ-len, Ma-ri mẹ của Gia-cơ và Giô-xép cùng với mẹ của Gia-cơ và Giăng [h].
Chúa Giê-xu được chôn cất(H)
57 Chiều tối hôm đó có một người giàu tên Giô-xép, gốc thành A-ri-ma-thê, là một môn đệ của Chúa Giê-xu tới Giê-ru-sa-lem. 58 Giô-xép đến gặp Phi-lát xin xác Chúa Giê-xu. Phi-lát ra lệnh cho mấy người lính hầu giao xác Ngài cho ông ta. 59 Giô-xép lấy xác và tẩm liệm trong vải gai sạch. 60 Ông đặt xác Ngài trong một ngôi mộ mới mà ông đã đục cho mình từ trong vách đá, rồi lăn một tảng đá lớn chận cửa mộ lại, xong đi về. 61 Ma-ri Ma-đơ-len và Ma-ri khác nữa ngồi gần mộ.
Mộ Chúa Giê-xu được canh phòng cẩn mật
62 Hôm sau tức sau Ngày Chuẩn Bị, các giới trưởng tế và người Pha-ri-xi đến gặp Phi-lát. 63 Họ bảo, “Thưa quan, chúng tôi nhớ lại khi còn sống tên gian dối nầy có nói, ‘Sau ba ngày ta sẽ sống lại từ kẻ chết.’ 64 Vì thế xin quan ra lệnh canh phòng mộ của hắn thật cẩn thận cho đến ngày thứ ba. Nếu không, các đồ đệ hắn đến đánh cắp xác hắn rồi rêu rao với dân chúng rằng hắn đã sống lại. Cái gian dối nầy sẽ còn tệ hơn cái gian dối trước nữa.”
65 Phi-lát bảo, “Cắt mấy người lính canh giữ cho kỹ đi.” 66 Họ liền đi niêm phong tảng đá chận cửa mộ để đề phòng trộm cắp và cắt lính canh giữ.
Footnotes
- Ma-thi-ơ 27:10 “Chúng lấy … truyền cho ta.” Xem Xa 11:12–13 và Giê 32:6–9.
- Ma-thi-ơ 27:16 Ba-ra-ba Vài bản Hi-lạp ghi “Giê-xu Ba-ra-ba.”
- Ma-thi-ơ 27:24 rửa tay Phi-lát làm như thế để chứng tỏ ông ta không liên quan gì đến những việc dân chúng làm.
- Ma-thi-ơ 27:34 mật đắng Có lẽ là rượu hòa với các vị thuốc để nạn nhân cảm thấy bớt đau.
- Ma-thi-ơ 27:46 Thượng Đế … từ bỏ tôi? Thi 22:1.
- Ma-thi-ơ 27:47 “Xem kìa, hắn đang kêu Ê-li.” Danh từ “Thượng Đế tôi” (tức Ê-li trong tiếng Hê-bơ-rơ hay Ê-loi trong tiếng A-ram) được dân chúng nghe như tên Ê-li, một nhân vật nổi tiếng nói thay cho Thượng Đế vào năm 850 trước Công nguyên.
- Ma-thi-ơ 27:50 tắt thở Nguyên văn, “trút linh hồn.”
- Ma-thi-ơ 27:56 Gia-cơ và Giăng Nguyên văn, “các con trai của Xê-bê-đê.”
Ma-thi-ơ 27
Bản Dịch 2011
Chúa Bị Nộp cho Phi-lát
(Mác 15:1; Lu 23:1-2; Gg 18:28-32)
27 Sáng sớm hôm sau tất cả trưởng tế và trưởng lão trong dân đã bàn với nhau chống lại Ðức Chúa Jesus để kết án tử hình Ngài. 2 Họ trói Ngài lại, dẫn Ngài đi, và đem nộp Ngài cho Tổng Trấn Phi-lát.
Giu-đa Ích-ca-ri-ốt Chết
(Công 1:18-19)
3 Khi Giu-đa, kẻ phản Ngài, thấy Ðức Chúa Jesus đã bị kết án, hắn hối hận và đem ba mươi miếng bạc trả lại cho các trưởng tế và các trưởng lão. 4 Hắn nói, “Tôi có tội vì đã phản nộp máu vô tội.”
Nhưng họ đáp, “Việc ấy có can hệ gì đến chúng tôi. Ðó là chuyện của anh.”
5 Giu-đa đem số bạc đó ném vào đền thờ rồi bỏ đi; hắn đi ra và thắt cổ tự tử. 6 Nhưng các trưởng tế lấy số bạc đó và nói, “Số bạc này không thể bỏ vào kho đền thờ được, vì đó là tiền máu.” 7 Sau khi bàn luận với nhau, họ dùng số bạc đó mua cánh đồng của người thợ gốm, để làm nghĩa trang chôn cất các kiều dân. 8 Vì vậy cánh đồng ấy vẫn còn được gọi là “Cánh Ðồng Máu” cho đến ngày nay. 9 Thế là ứng nghiệm những gì Tiên Tri Giê-rê-mi[a] đã nói,
“Họ đã lấy ba mươi miếng bạc, là giá đã định cho một người, một người mà con cái I-sơ-ra-ên đã định giá.
10 Họ lấy bạc đó mua cánh đồng của người thợ gốm, như Chúa đã truyền cho tôi.”
Phi-lát Chất Vấn Chúa
(Mác 15:2-5; Lu 23:3-5; Gg 18:33-38)
11 Bấy giờ Ðức Chúa Jesus đứng trước quan tổng trấn. Quan tổng trấn hỏi Ngài, “Ngươi là Vua dân Do-thái phải không?”
Ðức Chúa Jesus trả lời ông, “Chính ngươi đã nói thế.”
12 Nhưng khi các trưởng tế và các trưởng lão tố cáo Ngài, Ngài chẳng trả lời tiếng nào. 13 Phi-lát nói với Ngài, “Ngươi không nghe bao nhiêu người tố cáo ngươi sao?” 14 Nhưng Ngài không trả lời lấy một tiếng, đến nỗi quan tổng trấn rất đỗi ngạc nhiên.
Phi-lát Kết Án Chúa
(Mác 15:6-15; Lu 23:13-25; Gg 18:39-19:16)
15 Bấy giờ là dịp lễ, và cứ mỗi dịp lễ quan tổng trấn có thông lệ phóng thích cho dân một tù nhân, bất cứ người nào họ muốn. 16 Lúc đó có một tù phạm khét tiếng tên Ba-ra-ba. 17 Vậy sau khi dân đã tụ họp, Phi-lát nói với họ, “Các ngươi muốn ta tha ai? Ba-ra-ba hay Jesus người được gọi là Ðấng Christ?” 18 Vì ông biết do lòng ghen ghét mà họ đã nộp Ngài cho ông.
19 Ðang khi ông ngồi xử án, vợ ông gởi lời đến nói, “Xin đừng làm gì đụng đến người công chính đó, vì trong chiêm bao đêm qua, tôi đã khổ nhiều về người ấy.”
20 Khi ấy các trưởng tế và các trưởng lão xúi dân xin tha cho Ba-ra-ba và yêu cầu giết Ðức Chúa Jesus. 21 Quan tổng trấn hỏi họ, “Trong hai người này, các ngươi muốn ta tha ai?”
Họ đáp, “Ba-ra-ba.”
22 Phi-lát hỏi họ, “Vậy ta phải làm gì với Jesus người được gọi là Ðấng Christ?”
23 Tất cả họ đều nói, “Hãy đóng đinh hắn trên cây thập tự!”
Phi-lát lại nói, “Tại sao? Người này đã phạm tội gì?”
Nhưng họ càng la lớn hơn, “Hãy đóng đinh hắn trên cây thập tự!”
24 Phi-lát thấy cứ tranh cãi với họ sẽ không đi tới đâu, và cuộc nổi loạn có thể xảy ra, ông lấy nước, rửa tay trước mặt đám đông, và nói, “Ta vô tội về máu của người này; các ngươi phải chịu trách nhiệm lấy.”
25 Bấy giờ cả đám đông đáp lại, “Hãy để máu của hắn đổ trên chúng tôi và trên con cháu chúng tôi.”
26 Vậy Phi-lát phóng thích Ba-ra-ba cho họ. Sau khi cho dùng roi đánh Ðức Chúa Jesus, ông trao Ngài cho họ để đem đóng đinh trên cây thập tự.
Lính của Phi-lát Hành Hạ Chúa
(Mác 15:16-20; Gg 19:2-3)
27 Bấy giờ quân lính của quan tổng trấn đem Ðức Chúa Jesus vào trong bản doanh và tập họp cả đơn vị quanh Ngài. 28 Chúng lột áo Ngài ra, rồi khoác lên Ngài một chiếc áo choàng màu đỏ điều. 29 Chúng lại kết một vương miện bằng gai, rồi đội nó lên đầu Ngài. Chúng cũng lấy một cây sậy đặt vào tay phải Ngài, rồi quỳ xuống trước mặt Ngài và chế nhạo rằng, “Vua dân Do-thái vạn tuế!” 30 Chúng phun nhổ trên Ngài và lấy cây sậy đánh vào đầu Ngài. 31 Sau khi đã chế nhạo Ngài, chúng cởi chiếc áo choàng màu đỏ điều ra và mặc áo của Ngài lại cho Ngài; rồi chúng dẫn Ngài đi đóng đinh trên cây thập tự.
Chúa Chịu Ðóng Ðinh
(Mác 15:21-32; Lu 23:26-43; Gg 19:17-27)
32 Khi chúng đi ra, chúng gặp một người ở Sy-ren tên là Si-môn. Chúng bắt ông vác cây thập tự của Ngài. 33 Khi chúng đến một nơi gọi là Gô-gô-tha, tức Ðồi Sọ, 34 chúng cho Ngài uống rượu pha mật đắng. Ngài nếm nhưng không uống. 35 Sau khi đã đóng đinh Ngài trên cây thập tự, chúng bắt thăm để chia nhau y phục Ngài, 36 rồi ngồi đó canh giữ Ngài. 37 Phía trên đầu Ngài, chúng treo một bảng ghi án Ngài rằng:
Ðây là Jesus,
Vua dân Do-thái.
38 Cũng có hai tên trộm cướp cùng bị đóng đinh với Ngài; một tên bên phải và một tên bên trái. 39 Những ai qua lại đều mỉa mai Ngài, lắc đầu, 40 và nói, “Ông là người muốn phá đền thờ và xây lại trong ba ngày đấy à. Hãy cứu lấy ông đi! Nếu ông là Con Ðức Chúa Trời, hãy xuống khỏi cây thập tự đi.”
41 Tương tự, các trưởng tế, các thầy dạy giáo luật, và các trưởng lão cũng chế nhạo Ngài, 42 “Hắn đã cứu được người khác mà không cứu được chính mình. Hắn là Vua của I-sơ-ra-ên mà. Bây giờ nếu hắn xuống khỏi cây thập tự được, chúng ta sẽ tin hắn ngay. 43 Hắn tin cậy Ðức Chúa Trời thì bây giờ hãy để Ngài cứu hắn
44 Hai tên trộm cướp cùng bị đóng đinh với Ngài cũng nhiếc móc Ngài như vậy.
Chúa Chết
(Mác 15:33-41; Lu 23:44-49; Gg 19:28-30)
45 Từ mười hai giờ trưa đến ba giờ chiều,[b] cả xứ đều tối tăm mù mịt. 46 Vào khoảng ba giờ chiều, Ðức Chúa Jesus kêu lớn tiếng, “Ê-li! Ê-li! Lê-ma Sa-bách-tha-ni?” Nghĩa là, “Ðức Chúa Trời của con ôi! Ðức Chúa Trời của con ôi! Sao Ngài lìa bỏ con?”
47 Có mấy người đứng gần đó nghe thế bèn nói, “Ông ấy đang gọi Ê-li.” 48 Một người trong bọn họ vội chạy lấy một miếng xốp, thấm đầy dấm, buộc vào đầu cây sậy, và đưa cho Ngài uống. 49 Nhưng những người khác lại bảo, “Cứ để vậy, xem Ê-li có đến cứu ông ấy không.” 50 Bấy giờ Ðức Chúa Jesus kêu lên một tiếng lớn nữa, rồi trút linh hồn.
51 Kìa, bức màn trong đền thờ bị xé ra làm hai, từ trên xuống dưới. Ðất rung, đá nứt, 52 các mồ mả mở ra, và thây của nhiều thánh đồ đã an giấc sống lại. 53 Sau khi Ngài đã sống lại, họ ra khỏi phần mộ, vào trong thành thánh, và hiện ra cho nhiều người.
54 Bấy giờ viên đại đội trưởng và quân lính ở với ông để canh giữ Ðức Chúa Jesus thấy động đất và những việc đã xảy ra, họ rất sợ hãi và nói, “Người này quả thật là Con Ðức Chúa Trời.”
55 Cũng có nhiều phụ nữ ở đó; họ đứng từ xa mà nhìn. Họ đã từ Ga-li-lê đi theo Ðức Chúa Jesus để phục vụ Ngài. 56 Trong số những người ấy có Ma-ry Mạc-đa-len, Ma-ry mẹ của Gia-cơ và Giô-sép, và mẹ của các con Xê-bê-đê.
Sự An Táng Chúa
(Mác 15:42-47; Lu 23:50-56; Gg 19:38-42)
57 Ðến chiều tối, một người giàu có ở A-ri-ma-thê tên là Giô-sép đến; ông cũng là một môn đồ của Ðức Chúa Jesus. 58 Giô-sép đến gặp Phi-lát để xin thi thể của Ðức Chúa Jesus. Phi-lát truyền lịnh trao cho ông thi thể Ngài.
59 Vậy Giô-sép nhận thi thể Ngài, lấy một cuộn vải sạch quấn lại, 60 rồi đặt thi thể Ngài trong ngôi mộ mới của ông mà ông đã đục sẵn trong một vách đá. Ðoạn ông lăn một tảng đá lớn chận cửa mộ lại, rồi đi. 61 Khi ấy có Ma-ry Mạc-đa-len và Ma-ry khác ở đó; họ ngồi đối diện với ngôi mộ.
Cắt Lính Canh Mộ Chúa
62 Hôm sau, tức ngày sau Ngày Chuẩn Bị,[c] các trưởng tế và những người Pha-ri-si cùng nhau đến với Phi-lát 63 và nói, “Thưa ngài, chúng tôi nhớ rằng tên lừa dối này lúc còn sống đã nói, ‘Sau ba ngày Ta sẽ sống lại.’ 64 Vậy xin ngài truyền lịnh cắt lính canh gác ngôi mộ cẩn thận cho đến ngày thứ ba, kẻo các môn đồ hắn đến lấy trộm thi thể hắn, rồi phao tin với dân là hắn đã từ cõi chết sống lại, như thế sự lừa dối lần cuối sẽ tệ hại hơn lần đầu rất nhiều.”
65 Phi-lát nói với họ, “Hãy lãnh một đội lính canh. Hãy đi, canh gác ngôi mộ cẩn thận theo ý các ngươi.”
66 Vậy những người ấy đi và niêm phong tảng đá chận cửa mộ cho bảo đảm, và đặt lính canh gác cẩn thận.
Footnotes
- Ma-thi-ơ 27:9 Một số bản cổ chép, "Xa-cha-ri-a đã nói.."
- Ma-thi-ơ 27:45 nt: Từ giờ thứ sáu đến giờ thứ chín
- Ma-thi-ơ 27:62 “Ngày sau Ngày Chuẩn Bị” (cho Lễ Vượt Qua) tức “ngày Sa-bát”
Copyright © 2010 by World Bible Translation Center
Copyright © 2011 by Bau Dang