Add parallel Print Page Options

Diễn Văn Thứ Nhất của Môi-se

Nhắc Lại Biến Cố ở Hô-rếp

Ðây là những lời Môi-se đã nói với toàn dân I-sơ-ra-ên bên kia Sông Giô-đanh, trong đồng hoang, ở đồng bằng đối ngang Su-phơ, khoảng giữa Pa-ran và Tô-phên, La-ban, Ha-xê-rốt, và Ði-xa-háp.

Từ Hô-rếp đi theo ngả đường Núi Sê-i-rơ phải mất mười một ngày mới đến Ca-đe Ba-nê-a.

Thời gian trôi qua, vào ngày mồng một, tháng mười một, năm thứ bốn mươi, Môi-se nói với dân I-sơ-ra-ên những gì Chúa đã truyền cho ông phải nói với họ. Ông làm việc ấy sau khi đã đánh bại Vua Si-hôn của dân A-mô-ri, trị vì ở Hếch-bôn, và Vua Óc của dân Ba-san, trị vì ở Ách-ta-rốt và Ét-rê. Khi còn ở bên kia Sông Giô-đanh, trong xứ Mô-áp, Môi-se đã bắt đầu giảng dạy luật pháp nầy như sau:

Chúa, Ðức Chúa Trời chúng ta, đã phán với chúng ta tại Hô-rếp rằng, ‘Các ngươi đã ở tại núi nầy khá lâu. Hãy nhổ trại và lên đường. Hãy đi về hướng núi của dân A-mô-ri và về các vùng phụ cận của chúng trong đồng bằng, đến các miền cao nguyên và các miền đồng bằng. Hãy vào tận miền nam và đến dọc miền duyên hải. Hãy tiến về xứ của dân Ca-na-an và về hướng Li-băng. Hãy đi đến tận Sông Cả, tức Sông Ơ-phơ-rát. Nầy, Ta ban xứ đó cho các ngươi. Hãy đi vào và chiếm lấy xứ Ta đã thề ban cho tổ tiên các ngươi là Áp-ra-ham, I-sác, và Gia-cốp, cùng ban cho dòng dõi của họ.’

Lúc ấy tôi đã nói với anh chị em rằng, ‘Một mình tôi không thể mang nổi anh chị em. 10 Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, đã cho anh chị em sinh sôi nảy nở ra nhiều. Kìa, ngày nay anh chị em đã đông như sao trên trời. 11 Cầu xin Chúa, Ðức Chúa Trời của tổ tiên anh chị em, làm cho anh chị em gia tăng gấp ngàn lần hơn và ban phước cho anh chị em như Ngài đã hứa với anh chị em. 12 Còn phần tôi, làm sao một mình tôi có thể kham nổi trách nhiệm nặng nề trong việc xét xử các vụ tranh tụng của anh chị em? 13 Hãy chọn giữa các chi tộc của anh chị em những người khôn ngoan, tài trí, và có tiếng tốt để làm những người lãnh đạo của anh chị em.” 14 Anh chị em đã trả lời với tôi, “Kế hoạch ông đề nghị thật là tốt.” 15 Vì thế tôi đã lấy những thủ lãnh từ các chi tộc của anh chị em, những người khôn ngoan và có tiếng tốt; tôi đã lập họ làm những người lãnh đạo của anh chị em để họ làm những người chỉ huy ngàn người, những người chỉ huy trăm người, những người chỉ huy năm mươi người, những người chỉ huy mười người, và những quan chức trong các chi tộc của anh chị em. 16 Lúc ấy tôi đã truyền cho các thẩm phán của anh chị em rằng, “Hãy lắng nghe cho tường tận sự tranh tụng của anh chị em mình, rồi phán xét công bình giữa người nầy với người kia, bất kể những người đó là công dân hay ngoại kiều. 17 Anh chị em chớ thiên vị trong khi xét xử. Bất kể vụ tranh tụng đó nhỏ hay lớn, anh chị em phải nghe hai bên cho thấu đáo. Dù ai có hăm dọa gì, anh chị em cũng đừng sợ, vì anh chị em thay mặt Ðức Chúa Trời mà xét xử. Những vụ kiện nào anh chị em thấy quá khó xử, hãy chuyển vụ kiện đó đến tôi, và tôi sẽ nghe cho.’

18 Vậy lúc đó tôi đã truyền cho anh chị em những điều anh chị em phải làm.

Dân I-sơ-ra-ên Không Chịu Vào Ðất Hứa

19 Lúc đó theo lệnh của Chúa, Ðức Chúa Trời chúng ta, chúng ta đã rời Hô-rếp mà đi về miền đồi núi của dân A-mô-ri. Chúng ta đã đi qua sa mạc mênh mông và ghê rợn mà anh chị em đã thấy. Cuối cùng chúng ta cũng đã đến được Ca-đe Ba-nê-a. 20 Lúc đó tôi nói với anh chị em, ‘Chúng ta đã đến được miền đồi núi của dân A-mô-ri, xứ mà Chúa, Ðức Chúa Trời chúng ta, sẽ ban cho chúng ta. 21 Hãy xem, trước mặt là xứ mà Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, sẽ ban cho anh chị em. Hãy đi lên và chiếm lấy như Chúa, Ðức Chúa Trời của tổ tiên anh chị em, đã hứa ban cho anh chị em. Ðừng sợ hãi và đừng nản lòng.’

22 Bấy giờ tất cả anh chị em đều đến nói với tôi, ‘Xin chúng ta hãy cử người đi do thám xứ cho chúng ta, rồi về báo lại cho chúng ta biết nên chọn ngả nào để tiến lên và các thành nào sẽ tiến chiếm.’ 23 Tôi thấy đề nghị đó rất tốt, nên đã chọn mười hai người trong vòng anh chị em, mỗi người đại diện một chi tộc. 24 Họ đã ra đi, lên vùng cao nguyên, rồi sau đó đến Thung Lũng Ếch-côn. Họ đã do thám xứ, 25 và lấy một ít sản phẩm của xứ, đem xuống cho chúng ta. Họ đã báo lại cho chúng ta biết rằng, ‘Xứ đó quả là một xứ màu mỡ mà Chúa, Ðức Chúa Trời chúng ta, ban cho chúng ta.’

26 Tuy nhiên anh chị em đã không muốn đi lên chiếm xứ. Anh chị em đã nổi loạn chống lại mạng lịnh của Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em. 27 Anh chị em đã lầm bầm trong trại mình và nói rằng, ‘Ấy là vì Chúa ghét chúng ta, nên đã đem chúng ta ra khỏi đất Ai-cập, hầu trao chúng ta vào tay dân A-mô-ri, để chúng giết chúng ta. 28 Chúng ta đi đâu bây giờ? Những anh em chúng ta đã làm cho chúng ta ngã lòng khi báo cáo rằng, “Dân trong xứ mạnh hơn và cao lớn hơn chúng ta; thành trì của họ rộng lớn, kiên cố, và cao đến tận trời! Chúng tôi quả đã thấy các con cháu của A-na-kim.”’[a]

29 Tôi đã nói với anh chị em, ‘Ðừng ngán chúng và đừng sợ chúng. 30 Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, Ðấng đi trước anh chị em, sẽ chiến đấu cho anh chị em, như Ngài đã làm cho anh chị em ở Ai-cập mà chính mắt anh chị em đã thấy. 31 Rồi trong đồng hoang, nơi anh chị em đã thấy rõ thể nào Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, đã bồng ẵm anh chị em như một người bồng ẵm con thơ suốt những chặng đường anh chị em đã đi qua, cho đến khi anh chị em đến nơi nầy. 32 Dù tôi đã nói như thế, nhưng anh chị em vẫn nhất định không chịu tin cậy Chúa, Ðức Chúa Trời của anh chị em, 33 Ðấng suốt đường luôn đi trước anh chị em để tìm những chỗ cho anh chị em đóng trại, Ðấng dùng trụ lửa ban đêm và dùng trụ mây ban ngày để chỉ cho anh chị em con đường anh chị em phải đi.’

Hình Phạt cho Sự Phản Loạn

34 Khi Chúa nghe những lời anh chị em nói, Ngài đã nổi thịnh nộ và thề, 35 ‘Không một kẻ nào trong những kẻ nầy, tức không một kẻ nào trong thế hệ xấu xa nầy, sẽ thấy xứ màu mỡ mà Ta đã thề ban cho tổ tiên chúng nó, 36 ngoại trừ Ca-lép con trai Giê-phu-nê. Nó sẽ trông thấy xứ đó. Ta sẽ ban cho nó vùng đất nào nó đặt chân đến, bởi vì nó đã trung thành với Chúa một cách tuyệt đối.’ 37 Ngay cả đối với tôi, vì cớ anh chị em mà Chúa đã giận tôi mà rằng, ‘Ngươi cũng không được vào đó. 38 Nhưng Giô-suê con trai Nun, phụ tá của ngươi, sẽ vào đó. Hãy khuyến khích nó, vì nó là người sẽ lãnh đạo dân I-sơ-ra-ên vào chiếm lấy xứ ấy. 39 Còn đối với các con nhỏ của các ngươi, những kẻ mà các ngươi cho rằng chúng sẽ trở thành chiến lợi phẩm cho quân thù, tức các con thơ các ngươi, những kẻ mà ngày ấy vẫn chưa biết phân biệt thế nào là đúng hay sai, chúng sẽ vào đó. Ta sẽ ban xứ đó cho chúng, và chúng sẽ chiếm lấy xứ đó. 40 Nhưng về phần các ngươi, các ngươi phải đi ngược trở lại vào đồng hoang, về hướng Hồng Hải.’[b]

41 Anh chị em đã nói với tôi, ‘Chúng tôi đã phạm tội đối với Chúa! Bây giờ chúng tôi sẵn sàng đi lên và chiến đấu như Chúa, Ðức Chúa Trời của chúng tôi, đã truyền cho chúng tôi.’ Rồi anh chị em mang binh khí vào, tưởng rằng đi lên cao nguyên đánh trận là việc dễ dàng. 42 Nhưng Chúa đã nói với tôi, ‘Bảo chúng đừng đi lên và đừng tiến đánh, vì Ta không ở giữa các ngươi, bằng không các ngươi sẽ bị quân thù đánh bại.’ 43 Mặc dù tôi đã bảo anh chị em như thế, nhưng anh chị em chẳng chịu nghe lời. Anh chị em đã chống lại lệnh của Chúa mà cứ đi lên cao nguyên. 44 Dân A-mô-ri sống trên cao nguyên đó đã kéo ra đánh bại anh chị em và rượt đuổi anh chị em như ong rượt đuổi. Họ đánh bại anh chị em ở Sê-i-rơ cho đến tận Họt-ma. 45 Khi anh chị em trở về và khóc than trước mặt Chúa, Chúa chẳng thèm nghe tiếng than khóc của anh chị em và cũng không thèm để ý gì đến anh chị em. 46 Vậy anh chị em đã ở lại Ca-đe khá lâu như anh chị em đã biết.

Footnotes

  1. Phục Truyền Luật Lệ 1:28 ctd: những người khổng lồ
  2. Phục Truyền Luật Lệ 1:40 hay Biển Sậy

Chúa Ban Lệnh Rời Hô-rếp

Sau đây là lời của Môi-se nói với toàn dân Y-sơ-ra-ên, tại sa mạc về phía đông sông Giô-đanh, tức là trong vùng A-ra-ba, gần thành Su-phơ, ở khoảng giữa thành Pha-ran, một bên là Tô-phên, bên kia là các thành La-ban, Hát-sê-rốt và Đi-xa-háp. Phải mất mười một ngày để đi từ núi Hô-rếp đến Ca-đê Ba-nê-a theo đường núi Sê-i-rơ.

Vào ngày mồng một, tháng mười một, năm bốn mươi[a] Môi-se truyền lại cho dân Y-sơ-ra-ên tất cả mọi điều CHÚA đã truyền dạy liên hệ đến họ. Việc này xảy ra sau khi ông đánh bại Si-hôn, vua dân A-mô-rít, đóng đô ở Hết-bôn và tại Ết-rê-i, ông đánh bại Óc, vua xứ Ba-san, đóng đô ở Ách-ta-rốt.

Khi đang ở trong lãnh thổ Mô-áp, về phía đông sông Giô-đanh, Môi-se dẫn giải Kinh Luật của Đức Chúa Trời; ông nói:

CHÚA, Đức Chúa Trời của chúng ta có phán dạy chúng ta tại Hô-rếp: “Các ngươi ở tại núi này đã khá lâu. Hãy nhổ trại và tiến vào đồi núi của dân A-mô-rít; đến nơi những dân tộc lân bang ở trong vùng A-ra-ba, tiến vào các vùng cao nguyên, vùng đất thấp về phía tây, vào vùng Nê-ghép[b] và dọc bờ biển, vào lãnh thổ của người Ca-na-an cho đến Li-ban, và tiến đến tận sông cái, là sông Ơ-phơ-rát. Ta đã ban cho các ngươi tất cả các vùng đó. Cứ tiến vào chiếm lấy tất cả đất đai CHÚA đã thề hứa ban cho tổ phụ các ngươi là Áp-ra-ham, Y-sác và Gia-cốp và cho dòng dõi của họ.”

Bổ Nhiệm Các Cấp Lãnh Đạo

Lúc ấy tôi có nói với anh chị em rằng: “Trách nhiệm hướng dẫn anh chị em là một trách nhiệm quá nặng nề, một mình tôi không thể gánh nổi. 10 CHÚA, Đức Chúa Trời của anh chị em đã gia tăng dân số anh chị em, nên ngày nay anh chị em đông như sao trên trời. 11 Nguyện xin CHÚA, Đức Chúa Trời của tổ phụ anh chị em tăng gia dân số anh chị em gấp ngàn lần và giáng phước hạnh cho anh chị em như Ngài đã hứa. 12 Nhưng một mình tôi làm thế nào giải quyết tất cả các vấn đề khó khăn và các cuộc tranh chấp của anh chị em? 13 Vậy, anh chị em hãy lựa chọn những người khôn ngoan, hiểu biết và nhiều kinh nghiệm trong mỗi bộ tộc để tôi bổ nhiệm họ làm những người lãnh đạo anh chị em.”

14 Anh chị em trả lời: “Ông đề nghị điều đó phải lắm.”

15 Vì vậy tôi đem những người khôn ngoan, đáng kính trọng trong các bộ tộc và bổ nhiệm họ vào các cấp lãnh đạo, có người chỉ huy một ngàn, người chỉ huy một trăm, người chỉ huy năm mươi và có người chỉ huy mười người. 16 Lúc đó tôi căn dặn những người giữ chức vụ thẩm phán: Phải để ý nghe các vụ tranh chấp của anh em mình và phân xử cách công minh, dù là vụ tranh chấp giữa người Y-sơ-ra-ên với nhau, hay vụ tranh chấp giữa người Y-sơ-ra-ên với ngoại kiều. 17 Đừng thiên vị trong khi xét xử, phải để ý nghe người thấp hèn cũng như người cao sang. Đừng sợ ai cả vì việc xét xử là của Đức Chúa Trời. Khi gặp vụ nào khó xử, cứ mang đến cho tôi và tôi sẽ nghe. 18 Lúc đó tôi căn dặn anh chị em tất cả những điều anh chị em phải làm.

Sai Phái Các Trinh Sát

19 Sau đó, vâng theo mạng lệnh CHÚA, Đức Chúa Trời của chúng ta truyền dạy, chúng ta rời Hô-rếp ra đi hướng về đồi núi của dân A-mô-rít, băng qua sa mạc mênh mông khủng khiếp như anh chị em đã thấy và chúng ta đến Ca-đê Ba-nê-a. 20 Tôi nói với anh chị em: “Chúng ta đã đến xứ đồi núi của dân A-mô-rít là xứ CHÚA, Đức Chúa Trời của chúng ta ban cho chúng ta. 21 Kìa, CHÚA, Đức Chúa Trời của anh chị em đã ban xứ phía trước cho anh chị em. Hãy tiến lên, chiếm xứ CHÚA, Đức Chúa Trời của tổ phụ anh chị em đã hứa. Đừng sợ hãi cũng đừng nản chí.”

22 Lúc đó anh chị em đến nói với tôi: “Chúng ta nên sai trinh sát đi do thám xứ để báo cáo cho chúng ta biết về các đường phải đi và về tình hình các thành chúng ta sẽ tiến đến.”

23 Lời đề nghị ấy có vẻ hợp lý nên tôi chọn mười hai người làm trinh sát, mỗi bộ tộc một người. 24 Họ ra đi, vào vùng đồi núi và đến thăm dò thung lũng Ếch-côn, 25 hái một số hoa quả trong xứ, mang về cho chúng ta và báo cáo: “Xứ CHÚA, Đức Chúa Trời ban cho chúng ta là một xứ tốt đẹp.”

Phản Nghịch CHÚA

26 Nhưng anh chị em phản nghịch, chống đối mạng lệnh của CHÚA, Đức Chúa Trời của anh chị em và không chịu tiến lên. 27 Anh chị em càu nhàu trong lều mình và nói: “CHÚA ghét chúng ta nên đem chúng ta ra khỏi Ai-cập để giao cho dân A-mô-rít tiêu diệt. 28 Chúng ta đi đâu bây giờ? Các anh em làm chúng ta sợ hãi vì nói rằng: ‘Dân ấy mạnh mẽ cao lớn hơn chúng ta; thành của họ rộng lớn với tường thành cao tận trời. Chúng tôi cũng có thấy người A-na-kim ở đó nữa.’ ”

29 Tôi có nói với anh chị em: “Anh chị em đừng khiếp đảm cũng đừng sợ hãi họ. 30 CHÚA, Đức Chúa Trời của anh chị em sẽ đi trước và chiến đấu cho anh chị em như Ngài đã chiến thắng dân Ai-cập ngay trước mắt anh chị em; 31 còn trong sa mạc, CHÚA, Đức Chúa Trời của anh chị em đã bồng bế anh chị em như một người cha bồng bế con trai mình, qua suốt mọi chặng đường cho đến nơi này.”

32 Dù vậy, anh chị em không tin tưởng CHÚA, Đức Chúa Trời của anh chị em, 33 là Đấng đi trước anh chị em trên mọi nẻo đường, ban đêm trong trụ lửa còn ban ngày trong trụ mây, để tìm cho anh chị em nơi đóng trại và chỉ dẫn cho anh chị em con đường phải đi.

34 Khi nghe các lời anh chị em nói CHÚA nổi giận và thề rằng: 35 “Không một người nào thuộc thế hệ tội ác này được vào trong xứ tốt đẹp Ta hứa ban cho tổ tiên họ, 36 ngoại trừ Ca-lép, con trai Giê-phu-nê. Người sẽ thấy xứ đó và Ta sẽ ban cho người và con cháu người đất bàn chân người sẽ đạp lên, vì người đã hết lòng theo CHÚA.”

37 Vì anh chị em, CHÚA cũng giận tôi và phán: “Con cũng không được vào xứ đó đâu. 38 Nhưng phụ tá của con là Giô-suê, con trai của Nun, sẽ vào đó. Con hãy khuyến khích Giô-suê vì người này sẽ lãnh đạo dân Y-sơ-ra-ên vào chiếm xứ đó làm cơ nghiệp. 39 Còn những trẻ con các ngươi cho rằng sẽ làm mồi ngon cho quân thù, con cái các ngươi là những em bé chưa biết phân biệt thiện ác, chính chúng nó sẽ vào đất hứa. Ta sẽ ban đất cho chúng nó và chúng nó sẽ chiếm hữu đất đó. 40 Nhưng các ngươi phải quay lại và đi vào sa mạc, theo con đường dẫn về hướng Biển Đỏ.”

41 Lúc đó anh chị em thưa: “Chúng tôi có tội với CHÚA. Chúng tôi sẽ đi lên và chiến đấu, theo mạng lệnh CHÚA, Đức Chúa Trời chúng tôi đã truyền dạy.” Như vậy mỗi người tự trang bị vũ khí, tưởng chừng việc tiến vào xứ đồi núi là dễ dàng lắm.

42 Nhưng CHÚA phán bảo tôi: “Con nói với họ: ‘Đừng tiến lên chiến đấu vì Ta không đi với họ đâu. Họ sẽ bị quân thù đánh bại.’ ”

43 Tôi thuật lại lời đó cho anh chị em nhưng anh chị em không chịu nghe. Anh chị em chống nghịch mạng lệnh của CHÚA và tiến vào xứ đồi núi với lòng kiêu căng. 44 Dân A-mô-rít ở trên các đồi núi đổ ra, đuổi anh chị em chạy như đàn ong vỡ tổ và đánh bại anh chị em từ Sê-i-rơ cho đến con đường đi Họt-ma. 45 Anh chị em chạy về khóc lóc trước mặt CHÚA, nhưng Ngài bịt tai không để ý đến tiếng kêu khóc của anh chị em. 46 Rồi anh chị em ở lại Ka-đe lâu ngày, qua một thời gian khá dài.

Footnotes

  1. 1:3 40 năm sau khi ra khỏi Ai-cập
  2. 1:7 Negev