Add parallel Print Page Options

Những Lời Khôn Ngoan Khác của Sa-lô-môn

25 Ðây là những câu châm ngôn của Sa-lô-môn, mà quần thần của Ê-xê-chia vua Giu-đa đã ghi lại:

Ðể mọi việc cứ bí ẩn là vinh hiển của Ðức Chúa Trời,
Còn tìm tòi khám phá ra là vinh hiển của các vua.
Cao như trời cao bát ngát, sâu như vực thẳm địa cầu,
Lòng các vua cũng thế, không thể nào dò xét thấu.
Hãy lấy cặn bã trong bạc ra,
Người thợ bạc sẽ có nguyên liệu tinh ròng để tạo nên vật quý.
Hãy loại khỏi mặt vua bọn nịnh thần gian ác,
Thì ngai vua sẽ được vững lập trong sự công chính.
Trước mặt vua con chớ nên tự đại,
Ðừng tự đứng vào vị trí các đại nhân.
Thà con để được mời, “Hãy lên đây,”
Hơn là bị bảo phải lui xuống trước mặt các bậc quyền quý,
Là những người mắt con đã thấy.

Ðừng vội vàng thưa kiện người ta,
Vì đến cuối cùng con sẽ làm gì khi người lân cận con làm cho con phải bẽ mặt?
Tốt hơn hết là ngồi xuống nói chuyện trực tiếp với người ấy,
Và đừng tiết lộ bí mật của người khác,
10 Kẻo có ai nghe được sẽ phơi bày việc xấu hổ của con ra,
Rồi tiếng xấu của con không làm sao chấm dứt.

11 Lời nói hay đúng lúc
Giống như những trái táo vàng trưng bày trong khay bạc.
12 Lời quở trách khôn ngoan vào tai người biết lắng nghe
Quý như chiếc nhẫn vàng hay vật trang sức bằng vàng.
13 Giống như tuyết làm tươi mát trong mùa gặt thể nào,
Sứ giả trung thành làm cho người sai phái mình cũng thể ấy;
Người ấy làm phấn khởi tinh thần của chủ mình.

14 Giống như trời kéo mây và có gió nhưng không mưa thế nào,
Kẻ khoe rằng mình dâng hiến nhưng không đưa tiền cũng vậy.

15 Nhờ nhẫn nại ta có thể thuyết phục người quyền thế,
Lưỡi tuy mềm nhưng có thể bẻ gãy xương.
16 Nếu tìm được mật, con hãy ăn vừa phải,
Vì nếu ăn mật quá nhiều, con bị ói ra chăng.
17 Với hàng xóm, con đừng sang chơi nhiều quá,
Kẻo họ phiền vì phải tiếp nhiều mà chán ghét con chăng.
18 Bị người lân cận làm chứng dối hại,
Chẳng khác gì bị tấn công bằng chùy, gươm, và tên nhọn.
19 Tin tưởng một kẻ thất tín trong lúc gặp khó khăn hoạn nạn,
Ắt bị đau thấu xương như bị nhức răng hay bị gãy chân.
20 Giống như giữa trời đông giá buốt mà bị buộc phải cởi áo ấm ra,
Hoặc giống như vết thương đang đau nhức mà bị giấm đổ vào,
Thì kẻ cứ ca hát rỉ rả trong khi lòng người ta đang trĩu nặng buồn bã cũng tác hại như vậy.

21 Nếu kẻ thù của con đói, hãy cho nó ăn,
Nếu nó khát, hãy cho nó uống;
22 Vì làm thế là con sẽ chất những than lửa hực trên đầu nó,
Chúa sẽ ban thưởng cho con.

23 Gió bắc sẽ đem mưa đến,
Lưỡi nói hành cũng đem tức giận đến trên nét mặt người ta.
24 Thà sống ở một góc trên rầm nhà,
Hơn ở chung nhà với người đàn bà hay sinh sự.

25 Nhận được tin vui từ phương xa gởi về,
Thật như một ly nước mát cho người đang khát.
26 Người ngay lành mà chiều theo kẻ gian ác thì chẳng khác gì
Một dòng suối bị khuấy bùn hay một mạch nước bị làm dơ.
27 Ăn mật nhiều quá sẽ không tốt,
Ðược tôn trọng rồi mà cứ đòi được tôn trọng nữa sẽ không hay.
28 Giống như cái thành mà tường thành đã đổ và không còn tường nữa,
Kẻ nào không kiềm hãm tính khí mình thì cũng như vậy.

Một Số Châm Ngôn Khác Của Sa-lô-môn

25 Đây cũng là các châm ngôn của Sa-lô-môn
    Do người của vua Ê-xê-chia, vua nước Giu-đa, sao chép.
Giữ một điều gì huyền bí là vinh quang của Đức Chúa Trời,
    Nhưng vinh quang của một vua là tìm ra điều gì đó.
Trời cao bao nhiêu và đất sâu thế nào
    Thì lòng các vua cũng không thể dò thể ấy.
Lấy cặn bã ra khỏi bạc
    Thì thợ bạc sẽ có vật liệu tốt;
Hãy loại những kẻ gian ác khỏi trước mặt vua
    Thì ngôi vua sẽ được thiết lập trong sự công chính.
Đừng tự tôn trước mặt vua;
    Chớ đứng trong địa vị của bậc tôn trọng.
Vì thà để cho người bảo con: mời lên đây;
    Hơn là bị người hạ con xuống trước mặt một người quyền quý.
Điều gì mắt con thấy,
    Đừng vội đi đến tranh tụng ngay,
E rằng, khi kẻ láng giềng con làm con xấu hổ;
    Rốt cuộc con sẽ làm gì?
Hãy thuyết phục người láng giềng con,
    Nhưng đừng tiết lộ bí mật của người khác.
10 E rằng người nghe điều ấy sẽ trách con,
    Và danh tiếng con sẽ không lấy lại được.
11 Lời nói đúng lúc,
    Khác nào trái táo vàng để trên đĩa bạc.
12 Lời quở trách khôn ngoan cho lỗ tai biết nghe,
    Giống như nhẫn vàng hay đồ trang sức bằng vàng.
13 Một sứ giả trung thành với người sai phái,
    Khác nào tuyết mát mẻ trong mùa gặt,
    Vì người làm chủ mình hài lòng.
14 Một người khoe khoang về những món quà mình không tặng,
    Giống như có mây và gió nhưng không có mưa.
15 Nhờ nhẫn nhịn mới thuyết phục được người cai trị,
    Lưỡi mềm mại bẻ gẫy xương cốt.
16 Nếu con tìm được mật ong, chỉ ăn vừa đủ thôi;
    Kẻo ăn nhiều quá con sẽ bị ói mửa.
17 Chân con chớ thường xuyên đến nhà người láng giềng,
    E rằng người sẽ chán và ghét con.
18 Một người làm chứng dối nghịch kẻ láng giềng,
    Khác nào một cái búa, một lưỡi gươm hay mũi tên nhọn.
19 Tin cậy một kẻ bất trung trong ngày hoạn nạn,
    Giống như răng đau hay chân bại.
20 Ca hát cho lòng buồn thảm,
    Khác nào cởi áo trong ngày băng giá,
    Đổ giấm vào nước xô-đa.
21 Nếu kẻ thù con đói, hãy cho nó bánh ăn;
    Nếu khát, hãy cho nó nước uống.
22 Vì như thế con sẽ chất than lửa đỏ trên đầu nó,
    CHÚA sẽ thưởng cho con.
23 Gió bắc đem lại mưa;
    Còn lưỡi nói hành làm cho mặt giận.
24 Thà ở nơi gác xép,
    Còn hơn sống chung nhà với một người đàn bà hay cãi cọ.
25 Tin mừng đến từ phương xa,
    Giống như nước mát mẻ cho linh hồn đang khao khát.
26 Người công chính mà khuất phục theo kẻ gian tà,
    Giống như con suối bị khuấy đục, nguồn nước bị dơ bẩn.
27 Ăn nhiều mật ong quá không tốt;
    Tìm kiếm nhiều vinh hiển quá cũng vậy.
28 Một người thiếu tự chủ,
    Giống như một cái thành bị bỏ ngõ vì không có tường.